اخبار
موسیقی لرستان ؛ قربانی فراموشی، تبعیض و بی‌عدالتی فرهنگی، نویسنده متن: بهنیا رجب زاده
موسیقی لرستان یکی از اصیل‌ترین و کهن‌ترین جلوه‌های موسیقی نواحی ایران است. آواهایی که از دل تاریخ و از اعماق کوه‌های زاگرس برخاسته‌اند، حامل روایت‌هایی‌اند از عشق، حماسه، سوگ، و زیستن مردمانی که قرن‌ها هویت خود را در موسیقی حفظ کرده‌اند. با این‌همه، گنجینه فرهنگی سال‌هاست که در سایه بی‌توجهی، تبعیض و سیاست‌های نابرابر فرهنگی به حاشیه رانده شده است؛ تا جایی که امروز نه تنها صدای موسیقی لر کمتر شنیده می‌شود، بلکه بیم آن می‌رود که در سکوتی تدریجی، برای همیشه خاموش شود.
فراتر از یک نغمه ؛ موسیقی لر ، هویت است
موسیقی لری چیزی فراتر از آواز و ساز است؛ این موسیقی، زبان بی‌واسطه تاریخ، درد و شادی مردمانی است که سینه‌به‌سینه فرهنگ خود را منتقل کرده‌اند. کمانچه، سرنا، دُهل و آوازهای سوزناک «چمر» و «مور» نه تنها ابزار هنری که ابزار روایت‌اند. با این وجود، جایگاه واقعی این موسیقی نه در رسانه‌ها دیده می‌شود، نه در نظام آموزشی کشور، و نه در برنامه‌های کلان فرهنگی.
نادیده گرفتن سیستماتیک ؛ تبعیض یا بی‌کفایتی؟
ظلم به موسیقی لرستان، تنها در بی‌توجهی خلاصه نمی‌شود. آنچه دیده می‌شود تبعیضی سیستماتیک است که سال‌هاست موسیقی پایتخت محور را بر صدر نشانده و موسیقی‌های فولکلور را به حاشیه رانده است. در جشنواره‌ها، رسانه‌ها، دانشگاه‌ها و حتی در تولیدات موسیقایی رسمی کشور، سهم موسیقی لرستان نزدیک به هیچ است. آیا این وضعیت حاصل بی‌برنامگی است یا نادیده‌انگاری عامدانه یک فرهنگ؟
فرسایش فرهنگی ؛ زنگ خطر برای آینده
در نبود حمایت نهادی، بسیاری از هنرمندان موسیقی لر یا به حاشیه رانده شده‌اند یا ناچار به ترک هنر خود. نسل جوان کمتر با موسیقی نیاکانش آشناست، سازها خاک می‌خورند، و بخش زیادی از ترانه‌ها و ملودی‌های کهن در معرض فراموشی‌اند. اگر همین روند ادامه یابد، فرسایش فرهنگی تنها آینده موسیقی لرستان را تهدید نمی‌کند، بلکه چهره فرهنگی ایران را فقیرتر خواهد کرد.
احیای موسیقی لرستان، مستلزم تغییر نگاه حاکم بر نهادهای فرهنگی کشور است. ایجاد مرکزهای تخصصی آموزش موسیقی نواحی، ثبت و مستندسازی آثار موسیقی لری، حضور فعال‌تر هنرمندان لر در رسانه ها و جشنواره‌ها، و حمایت مادی از این موسیقی، تنها بخشی از اقداماتی‌ست که باید انجام شود.
این حمایت‌ها نه از سر لطف، بلکه از سر وظیفه است؛ چرا که هر ملت، حق دارد صدای خود را در آیینه فرهنگ ملی ببیند و بشنود.
موسیقی لرستان زخمی است بر جان فرهنگ ایران؛ زخمی که اگر به آن رسیدگی نشود، به خاموشی بخشی از هویت ملی منجر خواهد شد.
ظلم به موسیقی ملت لر، تنها ظلم به یک ملت نیست؛ بلکه خیانتی است به تنوع و غنای فرهنگی کشوری که همیشه به آن می‌بالیم. زمان آن رسیده که این صدا، دوباره شنیده شود.
اگر حکومت همچنان به حذف، سانسور و بی‌توجهی به موسیقی اصیل لرستان ادامه دهد ، آتش خشم نسلی را شعله‌ور می‌سازد که هویتش را پس خواهد گرفت.
فرهنگ را نمی‌توان برای همیشه به زنجیر کشید. هرچه بیشتر آن را سرکوب کنید، قوی‌تر بازمی‌گردد و این‌بار، در برابر شما خواهد ایستاد.
گردآورنده و نویسنده متن : بهنیا رجب زاده
