آمریکا
توافق تاریخی میان اسرائیل و حماس ؛ اجرای فاز نخست طرح صلح ترامپ آغاز می‌شود
در تحولاتی بی‌سابقه و تاریخی، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا ، اعلام کرد که اسرائیل و حماس هر دو مرحله اول طرح صلح پیشنهادی آمریکا را امضا کرده‌اند؛ توافقی که قرار است به آتش‌بس کامل در نوار غزه، آزادی گروگان‌ها و آغاز عقب‌نشینی نیروهای اسرائیلی منجر شود.
جزئیات توافق
به گزارش رویترز و الجزیره، مرحله نخست این توافق شامل چند بند کلیدی است:
1. آزادسازی تمام گروگان‌ها و زندانیان:
طبق مفاد توافق، تمام گروگان‌های اسرائیلی در غزه در ازای آزادی گروهی از زندانیان فلسطینی طی روزهای آینده آزاد خواهند شد.
2. عقب‌نشینی مرحله‌ای ارتش اسرائیل:
ارتش اسرائیل موظف است تا ظرف ۷۲ ساعت پس از آغاز آتش‌بس، نیروهای خود را از مناطق مرکزی و شمالی غزه تا «خط زرد» – مرزی که در مذاکرات قاهره تعیین شده – عقب بکشد.
3. آتش‌بس کامل و بازگشایی گذرگاه‌ها:
از ساعت ۱۲ ظهر جمعه به وقت قاهره، آتش‌بس سراسری برقرار خواهد شد. هم‌زمان پنج گذرگاه انسانی برای ورود کمک‌های بشردوستانه، دارو و سوخت به نوار غزه بازگشایی می‌شود.
4. نقش میانجی‌ها:
قطر، مصر و ترکیه نقش میانجی در این توافق داشته‌اند و قرار است کمیته‌ای مشترک از نمایندگان این کشورها روند اجرای مرحله نخست را نظارت کند.
بیانیه ترامپ
دونالد ترامپ در پیامی در شبکه اجتماعی Truth Social نوشت:
«من بسیار مفتخرم که اعلام کنم اسرائیل و حماس مرحله نخست طرح صلح ما را امضا کرده‌اند. این بدان معناست که تمام گروگان‌ها به زودی آزاد خواهند شد و اسرائیل نیروهای خود را طبق توافق عقب خواهد کشید. این نخستین گام به سوی صلحی پایدار و عادلانه است. با همه طرف‌ها منصفانه رفتار خواهد شد. این یک روز بزرگ برای جهان عرب، اسرائیل و ایالات متحده است.»
او همچنین از تلاش‌های قطر، مصر و ترکیه برای نقش‌آفرینی در دستیابی به این توافق قدردانی کرد و آن را «رویدادی تاریخی و بی‌سابقه» خواند.
مواضع و واکنش‌ها
سخنگوی وزارت خارجه قطر اعلام کرد:
«این توافق منجر به پایان جنگ در غزه، آزادی گروگان‌ها و زندانیان فلسطینی و آغاز بازسازی نوار غزه خواهد شد.»
منابع اسرائیلی نیز به رسانه‌ها گفتند که دستور عقب‌نشینی ارتش به «خط زرد» صادر شده و نقشه دقیق مناطق تخلیه‌شده به فرماندهان میدانی ابلاغ گردیده است. به گفته آن‌ها، این نخستین عقب‌نشینی عمده اسرائیل از زمان آغاز جنگ دو سال پیش است.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در بیانیه‌ای گفت:
«با یاری خداوند، همه گروگان‌ها به خانه بازمی‌گردند. ما برای امنیت اسرائیل بهای سنگینی پرداخته‌ایم اما اکنون فرصت صلح واقعی در برابر ماست.»
در قاهره، نخست‌وزیر قطر و ژنرال نیتزان آلون، نماینده اسرائیل، در حاشیه مراسم امضای توافق، دست یکدیگر را فشردند ،لحظه‌ای که بسیاری از رسانه‌ها آن را «نماد آغاز فصل جدیدی از روابط منطقه‌ای» توصیف کردند.
اهمیت و پیامدهای احتمالی
تحلیلگران سیاسی این توافق را نقطه عطفی در روند درگیری‌های اسرائیل و حماس می‌دانند. به باور آنان، موفقیت در اجرای مرحله اول می‌تواند زمینه‌ساز مذاکرات بعدی درباره بازسازی غزه، آینده سیاسی حماس، و ایجاد سازوکار نظارتی بین‌المللی برای جلوگیری از درگیری مجدد باشد.
اما کارشناسان هشدار داده‌اند که خطر شکست همچنان وجود دارد؛ به‌ویژه در صورتی که یکی از طرفین در اجرای مفاد آتش‌بس یا تبادل گروگان‌ها تعلل ورزد.
جمع‌بندی
توافق جدید اسرائیل و حماس، نخستین پیشرفت ملموس پس از دو سال جنگ خونین در غزه است. اگر این روند مطابق برنامه پیش برود، ممکن است جهان شاهد پایان یکی از طولانی‌ترین و پرهزینه‌ترین درگیری‌های خاورمیانه در دهه اخیر باشد ، توافقی که با میانجیگری قطر، مصر و ترکیه و با حمایت مستقیم دونالد ترامپ به سرانجام رسیده است.
گردآورنده : بهنیا رجب زاده
