اتحادیه اروپا تحریم‌های تعلیق‌شده علیه ایران را دوباره اعمال کرد

شورای اروپا روز دوشنبه ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۵ با صدور بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد که روند بازگرداندن بخشی از تحریم‌های تعلیق‌شده علیه ایران آغاز شده است.

این تحریم‌ها در پی اجرایی شدن توافق هسته‌ای (برجام) در سال ۲۰۱۵ به حالت تعلیق درآمده بودند، اما اکنون دوباره اجرایی خواهند شد.

بر اساس این تصمیم، طیف گسترده‌ای از محدودیت‌ها که از سال ۲۰۰۶ در قالب قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شده بود و همچنین برخی اقدامات مستقل اتحادیه اروپا، بار دیگر علیه ایران برقرار می‌شود.

جزئیات تحریم‌های جدید

تحریم‌های بازگردانده شده حوزه‌های مختلف اقتصادی، مالی و حمل‌ونقل ایران را هدف قرار می‌دهد. مهم‌ترین بخش‌های این محدودیت‌ها به شرح زیر است:

انرژی: ممنوعیت واردات، خرید و حمل‌ونقل نفت خام، گاز طبیعی، محصولات پتروشیمی و نفتی از ایران. همچنین فروش یا عرضه تجهیزات کلیدی مورد استفاده در بخش انرژی و برخی نرم‌افزارهای صنعتی به ایران متوقف خواهد شد.

بازار فلزات: فروش یا عرضه طلا، فلزات گران‌بها، الماس و برخی تجهیزات دریایی به ایران ممنوع می‌شود.

بخش مالی: دارایی‌های بانک مرکزی ایران و چند بانک بزرگ تجاری مسدود خواهد شد. همچنین ممنوعیت ارائه خدمات مالی یا اقتصادی به افراد و نهادهای تحریم‌شده دوباره برقرار می‌شود.

بخش حمل‌ونقل: اتحادیه اروپا ورود هواپیماهای باری ایران به فرودگاه‌های خود را ممنوع کرده و تعمیر، نگهداری و ارائه خدمات به هواپیماها و کشتی‌های ایرانی حامل کالاهای مشمول تحریم را غیرقانونی اعلام کرده است.

محدودیت‌های تسلیحاتی و هسته‌ای: صادرات هرگونه سلاح، تجهیزات و فناوری مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم و برنامه موشک‌های بالستیک به ایران متوقف خواهد شد.

بازگشت سازوکار “ماشه” در برجام

این تصمیم اتحادیه اروپا پس از آن اتخاذ شد که سه کشور اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) از مکانیزم «بازگشت سریع» یا همان ماشه در برجام استفاده کردند. به دنبال آن، تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران به طور خودکار بازگردانده شد و اروپا نیز به تبعیت از این تصمیم، اجرای محدودیت‌ها را آغاز کرده است.

پیامدهای سیاسی و اقتصادی

تحریم‌های جدید می‌تواند فشار مضاعفی بر صادرات انرژی ایران وارد کند و دسترسی ایران به نظام مالی بین‌المللی را بیش از گذشته محدود سازد.

در عین حال، این اقدام احتمالاً واکنش‌های سیاسی و دیپلماتیک تهران را به دنبال خواهد داشت و چشم‌انداز مذاکرات هسته‌ای را پیچیده‌تر می‌کند.

اتحادیه اروپا در بیانیه خود تاکید کرده است که این اقدامات در راستای جلوگیری از گسترش فعالیت‌های هسته‌ای ایران و به‌ویژه برنامه موشک‌های بالستیک اتخاذ شده است.

گردآورنده : بهنیا رجب زاده